w przeciwieństwie
  • konwergencja
    9.10.2001
    9.10.2001
    Co oznacza modne dziś słowo konwergencja i jaka jest jego właściwa składnia (konwergencja czegoś z czymś czy czegoś do czegoś)?
  • Nie ma, nie było, nie będzie.
    4.09.2018
    4.09.2018
    Dlaczego mówi się nie ma jako przeciwieństwo jest, istnieje? Przecież mieć to zupełnie inny czasownik.
  • UMed (?)

    20.05.2023
    20.05.2023

    Pracuję na jednym z uniwersytetów medycznych. Oficjalnie nazwę skraca się do UM, ale w wielu miejscach (ogłoszenia na stronie internetowej, e-maile między pracownikami, ulotki kierowane do studentów i kandydatów na studia itp.) widuję także pisownię „UMED” lub „UMed”, jak również tworzone od nich przymiotniki: „umedowy”, „UMED-owy” itp. Czy takie nazwy (poza oficjalnym skrótowcem UM) mogą być wykorzystywane w jakichś oficjalnych lub nieoficjalnych sytuacjach? Czy są utworzone poprawnie? Kojarzy mi się to trochę z odmianą UJ: UJ-otu, UJ-ocie, ale czy w takim razie formy nie powinny mieć brzmienia UM-ed, UM-edzie, UM-edowi?

  • wąż, który zjada własny ogon
    17.10.2013
    17.10.2013
    Dobry wieczór / Dzień dobry :-)
    Chciałbym się zapytać o znaczenie powiedzeń gonić własny ogon oraz zjadać własny ogon. Co one oznaczają i czy mogą być stosowane zamiennie?
    Pozdrawiam
    Emil Szajerski
  • zmyślone fakty

    29.03.2014
    29.03.2014

    W https://sjp.pwn.pl/ można przeczytać, że konfabulacja to „podawanie zmyślonych faktów” albo „też: taki zmyślony fakt”. Proszę o skomentowanie wyrażenia zmyślony fakt. Czy to oksymoron i czy jako taki powinien był znaleźć się w słownikowej definicji? Czy można pójść dalej i mówić o „fikcyjnych faktach”?

  • co do…
    10.06.2010
    10.06.2010
    Droga Poradnio,
    w jaki sposób uzasadnić przecinek w wyrażeniu co do…, (to)… (częsty np. w odpowiedziach Poradni): „Co do punktu 3, to jest on niejasny”. Podobne wyrażenia nie zawierają przecinka: „W przypadku p. 3 (to) sytuacja jest inna”, „Odnośnie do p. 3 (to) potrzebujemy konsultacji” – w przeciwieństwie do zdania „Jeśli chodzi o p. 3, to uważamy, że…”.
    Pozdrawiam,
    Michał Gniazdowski
  • dezautonomizacja

    20.11.2023
    20.11.2023

    Szanowni Państwo, prosiłabym o udzielenie odpowiedzi na następujące pytanie: Czy jest możliwe (i poprawne) użycie w j. polskim (naukowym) terminów - deautonomizacja i egzonomizacja, dla uzyskania negacji od słowa autonomizacja (i uchwycenia sensu, który wskazywałby pojęciowo na utratę autonomii przez podmiot). Z góry dziękuję za wyjaśnienie.

  • Dlaczego odchudzić, a nie odgrubić?
    24.06.2009
    24.06.2009
    Witam,
    zastanawia mnie, jaka jest geneza słowa odchudzać się. Przecież dosłownie znaczy to 'przestawać być chudym', skąd więc jednak wzięło się w polszczyźnie takie wyrażenie?
    I w związku z tym, jakie jest jego przeciwieństwo? Odgrubiać się? Jak powiedzieć o osobie, która stara się przybrać kilogramy, a nie je zrzucić?
    Pozdrawiam,
    Andrzej Prusinowski
  • Egzonomia 

    5.01.2021
    5.01.2021

    Szanowni Państwo, w tłumaczeniu tekstu spotkałam się ze słowem egzonomia jako przeciwieństwo słowa autonomia. Czy słowo to funkcjonuje (jest używane) w języku polskim jako dopuszczalne?


    Z wyrazami szacunku

    Marzena

  • Jedliśmy i pili
    25.10.2013
    25.10.2013
    W języku literackim w wypadku użycia w jednym zdaniu kilku czasowników w pierwszej osobie liczby mnogiej czasu przeszłego drugi i następne otrzymują końcówkę charakterystyczną dla trzeciej osoby, np. jedliśmy i pili. Bardziej dla mnie naturalne jest jednak użycie takich samych końcówek w wypadku wszystkich czasowników: jedliśmy i piliśmy. Jakie jest pochodzenie i nazwa tej formy? Czy sformułowanie: jedliśmy i piliśmy zawiera w każdym wypadku błąd gramatyczny (też w języku potocznym)?
    Łukasz
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego